پخش زنده 				 				
 		 					امروز: 					 						 					 					- 					 				
 			میز اقتصاد به موضوع اختلال در واردات، تامین و توزیع نهادههای دامی پرداخت.

به گزارش خبرنگار گروه تجارت خارجی خبرگزاری صدا و سیما، میز اقتصاد آقای احد آزادیخواه، عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی و آقای اسحاق بندانی، رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی ایران به موضوع اختلال در واردات، تامین و توزیع نهادههای دامی پرداخت.
سوال: آقای آزادیخواه با شما شروع کنیم شما رئیس کمیته دامپروری هم هستید در مجلس چرا به اینجا رسیدیم وضعیت نهادههای دامی و تامین نهادههای دامی چرا اینگونه شده که الان با مشکل مواجه هستیم آیا میزان واردات مان کم بوده نسبت به سال گذشته؟ 
آزاد یخواه: ببینید چند متغیر متاثر بر موضوع است خشکسالیها واقعیت قضیه این است که بیتاثیر نبوده به هر حال ما بخشی از این نزدیک به ۲۰ میلیون تن نهادهای که نیاز داریم بخشی تولید داخل ما است البته بخش بسیار اندکی واقعاً واقعاً ما در ذرت من خدمت شما عرض کنم این نگران کننده است این را اصلاح الگوی کشت باید اجرایی میشد تا الان از مجموع ۱۰ میلیون تن ما هنوز به یک میلیون تن تولید داخل نرسیدیم با این اقلیمی که ما داریم و با این شرایط مناسبی که ما داریم حالا بگذریم این مورد بحث فعلی شما نیست خشکسالیها بی تاثیر نبوده واردات را ما داشتیم ما واردات و مشکل واردات نداریم ما مشکل در دو نکته اساسی داریم یکی اینکه به هر حال وارد کنندههای ما مشخص هستند یک سری شرکتهای معرفی شده به همه دستگاههای اجرایی و تولید کننده و دستگاههای نظارتی هستند که مدیریت آنها کار بسیار سختی است اینکه شما در ثبت سفارش در توزیع میزان کالایی که باید وارد کنید به شرکتهای وارد کننده به گونهای این توزیع را انجام بدهید که به امروز برنخورید کار سختی است طبیعتاً ما تعارف نداریم در این بین شما نقش مافیا را منکر نباشید هیچ زمانی به هر حال قصه امسالی که من خدمت شما هستم ۸.۲ میلیارد دلار ارز ترجیحی است دو سال پیش از این نزدیک به ۱۵ میلیارد دلار ارز ترجیحی است هیچ کمیسیون از کمیسیونهای محترم مجلس هیچ وزارتخانهای از وزارتخانه محترم دولت به اندازه این موضوع یعنی وزارت کشاورزی ارز ترجیحی ندارند شما یکی را مثال بزن دومین وزارتخانه ما که ارز ترجیحی دارد وزارتخانه آقای بندانی است که ایشان با جامعه پزشکی رفیق هستند که شاید یک چهارم هم نداشته باشد بالاخره در این نابسامانیها محتمل است و باید مدیریت کرد نکته بعدی در واقع اختصاص ارز تخصیص ارز است من عرض میکنم که مشکل اساسی ما تخصیص ارزی است که شما ببینید دو سال پیش بالای ۱۵ میلیارد دلار ما برای کالاهای اساسی پول گذاشتیم ارز گذاشتیم امسال دولت در لایحهای که به مجلس آورد برای ۱۴۰۴ کرده ۸ میلیارد دلار خوب معلوم است که این مسائل پیش میآید البته ما منکر این نیستیم ما میگوییم اشکال ندارد اگر واقعاً دولت تدبیرش بر دو میلیارد هم هست اشکال ندارد همان دو میلیارد را ببیند، اما تدبیر کند اینکه شما ارز را بیاورید پایین و بعد وسط سال بمانید من خدمت شما عرض کنم ما بخش عمدهای از ارزی که تا الان استفاده کردهایم مطالباتی بوده که از قبل مانده بوده و میبایست این ادای دین شود از این طرف باید نهاده را هم وارد کنیم چه میدانید که مرغدارها این مدت چه کشیدهاند و چه فیلمهایی برای ما فرستادهاند و چه پیامکهایی برای ما فرستادهاند مرغ که متوجه نمیشود الان نهاد کم است نهادهاش را میخواهد کمبود نهاده ما متاثر است از یک خشکسالیها ۲ مدیریت ارز در لایحه بودجه که بسیار حائز اهمیت است ۳ مدیریت شرکتهای وارد کنندهای که آنها باید وارد کنند مثال عرض میکنم خدمتتان بازارگاه که خودم مدافع سامانه بازارگاه هستم من خدمت شما بگویم انصافاً سامانه بازارگاه یک سر و سامانی داد به کیفیت توزیع نهاده در وزارت جهاد کشاورزی اشکالات زیادی داشت من از مجلس قبل در همین کمیته مسئولیت داشتم و هنوز هم هستم از نزدیک بندر ماهشهر را من رفتم و دیدم ایرادات را شناسایی کردهام و آوردهام ماده ۴۵ در صحن مجلس خودم قرائت کردم زمانی که سخنگوی کمیسیون بودم خیلیهایش حل شده، اما عوامل و تسهیلگران بازارگاه یکی از مسائلی هستند که هنوز هم حل نشده. 
سوال: این را نگه داریم این تسهیلگران را حتماً بهش میپردازیم آقای بندانی به مواردی اشاره کردند آقای آزادیخواه فکر میکنم آن مدیریت شرکتهای وارد کننده جز مهمترینهایش باشد بعد به بحث واردات هم اشاره کنیم آمار ۶ ماهه که نشان میدهد ما نسبت به سال گذشته کاهشی نداشتهایم وضعیت چگونه است؟ 
بندانی: ببینید من تا حدودی با حرفهای حاج آقا موافق هستم تا حدودی هم نه حاج آقا اونجا که فرمودند کنترل اینها سخت است عرض کنم خدمت شما من کارگزار هستم من حکمران هستم که بتوانم جامعه را اداره کنم اصلاً اساس حکمرانی این است که بتوانید کنترل کنید اگر این کنترل برای شما سخت شود برای یک مجموعه سخت شود که سریعتر تحویل بدهد اینکه ما تجربه این را داریم که اینکه کنترل شد مگر ما سال پیش جو را در بازده ۶ هزار تومان تا ۸۰۰۰ تومان تا ۹۰۰۰ تومان در بازار نبود مگر ذرت در بازده ۷ هزار تومان تا ۹ هزار تومان نبود متوسط ۹۲۰۰ تا ۹۳۰۰ تومان مگر نبود مگر کنجاله سویا ۱۴ هزار تومان تا ۱۶ هزار تومان نبود مگر تعداد شرکتهای بازیگر فعال ما در این حوزه به ۲۷۸ شرکت نرسید مگر پدافند غیرعامل ما تامین نشد مگر سهم کسانی که حاج آقا در لفافه میگویند اینها محدود نشد و نظاممند کنترل نشد پس اینها انجام شد حالا من از این موضوع بگذرم به بحث اصلی خودم برسم ببینید موضوع را من اول در سطح برنامهریزی میبینم همانطور که حاج آقا فرمودند ببینید ما برنامهریزی را معمولاً بر اساس سوابق انجام میدهیم برنامهریزی را بر اساس شرایط موجود و دینامیک و فعال انجام نمیدهیم اینجا متاسفانه بر اساس سوابق هم انجام نشد کما اینکه وضعیت فعلی کشور را هم در نظر نگرفت ببینید ما امسال ۴ میلیون تا چهار و نیم میلیون تن از میزان کاه و کلش کم شد ۴ تا چهار و نیم میلیون تن از حوزه علوفه ما کم شد ۳ میلیون علوفه ذرت دامی ما کم شد یک و نیم میلیون تن هم به دلیل سیاستهای غلط سیاستگذار در نحوه تامین گندم به کشاورز را سوق داد به سمت گندم و از کشت جو منصرف کرد یک تا یک و نیم میلیون تن هم از میزان جو کم شد یعنی سرجمع از ۲۵ میلیون تن علوفهای که سال قبلش ما برای تامین دام تامین کردیم امسال ۱۴ میلیون تن کم شد در سطح برنامهریزی اینها باید واقعیتش این بود که میدیدیم موقعی که شرایط کشور این است سال پیش با ۱۱ میلیارد جمع کردیم و یک بدهی انباشته حول و حوش ۵.۶ میلیاردی هم همراه کشور بوده قاعدتاً قانونگذار باید بهش فکر میکرد حتی اگر دولت اصرار داشت مثل اینکه من یک فرزندی دارم فرزندم اصرار دارد و میخواهد برود به سمت یک آتش دست بزند من که متوجهام باید کنترل کنم قانونگذار متوجه نبود دولت هم آمدند حالا در اجرا میشد کارهایی کرد چه اتفاقاتی افتاد در اجرا در اجرا ما شاهد این هستیم در این یک سال از ۲۷۸ شرکتی که خدمت شما گفتم تعدادشان رسید به ۱۵۶ تا مدیریت ارز ببینید حاج آقا میفرمایند ارز کم است بله ارز از ۱۱ تا آمد به هشت و دهم، اما بیاییم ببینیم و بررسی کنیم که در هفت ماهه اول سال بانک مرکزی چقدر ارز تخصیص داده منهای شرکتهای دولتی یعنی مجموعه شرکتهای دولتی را کنار بگذاریم ۵.۷ میلیارد بانک مرکزی ارز داده شرکتهای دولتی را بهش اضافه کنیم ۶.۷ میلیارد ارز است سال پیش در همین موقع در ۷ ماهه بانک مرکزی چقدر ارز داد ۵.۷ میلیارد بانک مرکزی کارش را انجام داده، اما چه اتفاقی افتاده ببینید سالهای قبل یک تجربهای که وجود داشت یک سبد کالایی برای کشور تنظیم میشد از ذرت جو گندم کنجاله و بقیه آن نظر دستگاهی که باید میداد تخصیص ارزی را که باید میداد متناسب با کالا پیش میبرد، اما امسال چه کار کردند سالی که گذشت چه اتفاقی افتاد منتظر وایستادند تا بحران ایجاد شد امروز شما در نهاده است حاج آقا ۴ ماه پیش این بحران در برنج نبود دو ماه قبلش در روغن نبود آقای دکتر مدل مدل آتشنشانی است یعنی اتفاق افتاد شعله گرفت و بعد رفتیم تمام منابع را سوق دادیم به آن سمت موقعی که تمرکز داشتیم به یک نقطه نقاط دیگر را فراموش کردیم در واقع مدیریت تنظیم مدیریت بازار و تنظیم بازار از یک حالت منسجم و ساختارمند است که روی اتوپایلوت بود آن را دست زدیم دست زدیم بدون اینکه یک برنامه جایگزین مناسبی داشته باشد. 
 سوال: چرا دست زدید به دنبال چه بودید؟ 
 بندانی: باید رفت حالا دوستان وزارت جهاد را آورد اینجا ببینید مسائل بسیار نگران کنندهای است وقتی شما میبینید در یک فقره برنج مثلاً، چون رسانهای شده من میگویم نظامات سیستمی را کنار میگذاریم نظامات ساختارمند شما را کنار میگذارید و رو میآورید به کمیته استثنا به فلان شرکت ۱۰ هزار تن استثنا میدهید به فلان شرکت فلان یعنی قائم به شخصش میکنید این جای نگرانی دارد شما وقتی یک ساختاری را به هم میزنید برنامه جایگزینش ندارید این باعث شد که شرکتهای کوچک و متوسط ما مستحضر هستید اس امیها مثلاً در اقتصادهای دنیا بالای ۹۰ درصد سهم اقتصاد را دارند وقتی ما اینها را کنار گذاشتیم یک حجمی از تامین کنندگان ما از بازار خارج شدند من میخواهم یک آمار بدهم اینجا خیلی نگران کننده است هم کارگزاران جمهوری اسلامی باید مراقب باشند و هم دستگاه امنیتی باید حواسش را جمع کند و هم دستگاه قضایی ما باید گوش به زنگ باشد ببینید ما آمدیم ارز را به این روز انداخت اس امیهای ما حذف شدند هلدینگ اول تامین کننده اول شما در فروردین ماه ۲۹۱ هزار تن ذرت از گمرک ترخیص کرده بقیه تامین کنندگان ۳۰۸ هزار تن همین هلدینگ در اردیبهشت ماه ۳۷۷ هزار تن ترخیص میکند بقیه تامین کنندگان یک میلیون و ۷۸۵ هزار تن در خرداد ماه ما با جنگ مواجه میشویم ۷۱ هزار تن تامین میکنند در تیر ماه ۳۴۰۰ تن تامین میکنند در مرداد ماه ۶۷۰۰ تا در شهریور ماه ۲۷۵ هزار تا این روح انحصار است این نیست که شما یک کسی بالاخره در این کشور راه بیفتد و بگوید من ارزانتر میآورم و ارزانتر میآورم مجموعه کشور ساختار تصمیم گیری دیوان سالاری کشور بدون اینکه ساختارهای لازم را در نظر بگیرد و بیاید بیفتد ثبت سفارش ببینید ما چند پارامتر لازم است که بازار را کنترل کنیم اول اینکه ثبت سفارش، دوم قیمت ارزی سوم قیمت ریالی چهارم ذخایر ما ۵ تخصیص ارز مجموعه این ۵ تا باید کار کند تا بتواند بازار را کنترل کند، ببینید چه اتفاقی افتاد از هر کدام یک گریزی میزنم ارز اینطور اتفاق افتاد که شرکتهای کوچک و متوسط ما حذف شدند بازیگر اصلی تامین نکرد ببینید شما در ثبت سفارش در ۶ ماهه تا ۷ ماهه امسال را نگاه کنید مقایسه کنید با سال پیش در جو امسال شما ۳ میلیون تن ثبت سفارش فعال دارید در ذرت شما ۹ میلیون تن ثبت سفارش فعالیت ۸.۶ میلیون تن سال پیش این عددها چقدر بودهاند در جو حدود ۲.۶ در ذرت چیزی حدود ۵ میلیون تن چرا اینقدر تغییر فاحش در ثبت سفارش داریم حتما متوجه شدهاید آهنگ ورودی کالا به کشور کم شده و فکر کرده با تک عنصر یعنی فقط بیاید با عامل ثبت سفارش بازی کند و بتواند بازار را مدیریت کند و نشده. 
سوال: آقای آزادیخواه خیلی کوتاه اگر پاسخی دارید بفرمایید؟ 
 آزادیخواه: البته آقای بندانی قرارمان بر این نیست که مناظره کنیم در اینجا اینجا شما میبایست یکی از ما را دعوت میفرمودید و یک نفر هم از وزارت جهاد کشاورزی من عرض میکنم خدمتتان من از جایی آمدم مجلس که کمتر از دو هفته قبل تحقیق و تفحص را رای دادیم در رابطه با کیفیت واردات نهادههای دامی یعنی ما وارد عمل شدیم بحث نظارتی مان را در بهترین شرایطش که حساب حتماً دستمان خواهد آمد و به زودی هم گزارشش در صحن علنی قرائت خواهد شد، اما چهار نکته فرمودند اینکه سال گذشته کنترل نشد سال گذشته آقای دکتر ما چقدر گندم خریدیم بیش از ۱۲ میلیون تن امسال چقدر خریدیم ۸ میلیون تن این تفاوت خیلی پیام دارد دوم اینکه سیاست غلط تعیین قیمت گندم را اصلا قبول ندارم ببینید در اولویت بندی من مقابل این دوربین عرض میکنم اولویت اول این کشور کشت گندم است، گندم کاری که با هزار مشقت و گرفتاری گندم را میکارد من به ۱۰۰۱ رقم حاضرم آنالیز را خدمت شما تقدیم کنم گندم را شورای محترم قیمت گذاری هنوز دارد کشاورز را متضرر میکند و به شما بگویم یعنی قیمت فعلی گندم هزار سال نیازمندی کشاورز بذر، کود، سم و کارگر و اینها را تامین نمیکند بنده حقیر دارم میگویم که آخرین باری که سر زمین کشاورزی من همین الان کشاورز هستم من با اخویهایم زمین زراعی دارم میخواهم بگویم که کامل در جریان موضوعات هستم کشاورز را ما داریم متضرر میکنیم ما گندمکار خط قرمز این کشور است ما حداقل ۱۰ تا ۱۱ میلیون تن گندم با صنف و صنعت اگر صنف و صنعت را تمام و کمال ببینیم ۱۲ میلیون تن گندم نیاز داریم نمیتوانیم به خاطر خرید جو و تامین جو گندم را زیر سوال ببریم این نکته اصلی من نکته دیگر فرمودند که قانونگذار باید کنترل کند ببینید من در خدمت شما هستم بودجه لایحه است بین ما مجلسیها این عرف است فرق است بین طرح و لایحه، لایحه را شما حق ندارید بیش از ۵ تا ۶ درصد تغییر بدهید فردا میگویند دولت خواست انجام بدهد مجلس نگذاشت این را چه کار کنم من به عنوان کسی که خودم امسال میگویم سال دهم است که دارم در نظام بودجه ریزی کار انجام میدهم من میدانم که با این ارز کار انجام نمیشود من یک آمار ارز را سریع خدمتتان بگویم در سال ۱۴۰۱ بودجه یارانه را دارم میگویم ارز ترجیحی ۱۶ میلیارد دلار بوده تامین ارز ما ۱۲.۷ میلیارد دلار بوده در سال ۱۴۰۲، ۱۵ میلیارد دلار داشتیم ۱۲.۸ میلیارد و سال ۱۴۰۳، ۱۱.۵ میلیارد دلار ارز داشتیم ۱۹.۹ هزینه شده و تامین شده امسال ۸.۲ کل پولمان است و تا الان ۴.۷ تا تامین شده این آمار ما است من میخواهم این را عرض کنم من نمیخواهم اینجا به یک جایی حمله کنم قبول بفرمایید بانک مرکزی در تامین ارز ناقص دارد عمل میکند این را بپذیرید شما بخش خصوصی هستید شما باید این را بگویید آن کسی که وارد کننده است حالا بحث انحصار را شما گفتید و من کاملاً قبول دارم پس رسیدید به حرف من که میگویم مدیریت اینها سخت است شوخی نیست وقتی شما دارید در لابلای صحبتهایی که آقای دکتر فرمودند که این روح انحصار است بله صد در صد درست دارد میگوید این روح انحصار است کی باید بشکند این را چرا نشکستند پس قبول کنید که سخت است به جنگ مافیا رفتن ولی باید رفت امروز من ممنونم از سازمان بازرسی که ورود کرده بزار متوجه شوند ملت که کجای کار اشکال دارد کجای کار ایراد دارد، اما من خدمت شما عرض کنم از این ۴.۷ شما از شهریور امسال یعنی یک ماه پیش از این به عقب به نظرتان چقدر ما بدهکاری ارزی داشتهایم بیش از ۶ میلیارد دلار بدهکاری ارزی داشتهایم این را چه کار کنم به قول ما لرها میگوییم این را کجای دلمان بگذاریم اینها مسئله است که آدم را ناراحت میکند. 
سوال: آقای اسدیان معاون نظارت و بازرسی امور تولیدات سازمان بازرسی کل کشور شما بفرمایید نتیجه جلساتی که تا الان داشتهای و مواردی هم که در گزارش بود بعد به آن اشاره کردید چه بوده و به هر حال قراراست که چه اتفاقی بیفتد؟
 اسدیان: سازمان بازرسی در طی دستور ریاست محترم قوه قضاییه در این خصوص پرونده تشکیل داد برای این موضوع و به بررسی موضوع پرداخت جلسات مفصلی با وارد کنندهها و اتحادیهها دامداران مرغداران جلسات مفصلی گذاشتیم و موضوع را بررسی کردیم به غیر از مسائل ارزی که دوستان توضیح دادند و نمیشود از کنارش گذشت ما سهمیه ارزی امسالمان حدود ۳ میلیارد دلار کم شده ما معتقدیم که نظارت کاملی از سوی وزارت جهاد بر سامانه بازارگاه صورت نگرفته در سامانه بازارگاه خالی فروشی صورت گرفته یعنی کالایی که وجود ندارد ترخیص نشده فروخته شده پولش را از دامدار و مرغدار گرفتهاند یک ماه دو ماه سه ماه چهار ماه گذشته و هنوز کالا را بهش تحویل ندادند دامدار و مرغدار باید چه کار میکردند باید میرفتند در بازار آزاد با قیمت خیلی گرانتر این نهاده را تهیه میکردند و تولیدشان را ادامه میدادند به نظر من اگر مسئولین مربوطه به این بازارگاه و به این سامانه نظارت دقیق میداشتند میدیدند که کالایی وجود ندارد و دارد فروخته میشود و یا دو ماه یا سه ماه است که کالای فروخته شده و هنوز نیامده این یک موضوع است در مورد ثبت سفارش هم ایراداتی وجود دارد ثبت سفارش اینطور نیست که هر زمانی ما بتوانیم کالایی را از بازارهای جهانی بخریم ذرت یک فصلی دارد جو یک فصلی دارد سویا همچنین باید در فصلش خرید شود اگر در فصلش خرید نشود یا ما با مشکل مواجه میشویم برای تهیه یا ممکن است به قیمت گرانتری آن را تهیه کنیم وزارت جهاد باید کارشناسانش تشخیص بدهند که چه موقعی ما باید ذرت بخریم چه موقعی باید جو بخریم به نظر من و به نظر کارشناسان این به درستی انجام نشده همانطور که در گزارش هم من گفتم بعضی از کالاها دو ماه بعد از فصل خریدشان سامانه باز شده و این باعث شده که ثبت سفارش انجام نشود و یا اگر هم انجام شود خیلی فایدهای نداشته باشد، چون آن کالا در بازار وجود نداشته الان آنچه که مسلم است در این کالاها ما کمبود داریم در بعضی از کالاها مثل ذرت آماری که من دیروز میگرفتم میدیدم حضور ۴۰۰ هزار ریال ۵۰۰ هزار تن ذرت بایستی در بازارگاه عرضه شود وجود ندارد و دامدار آمده ثبت نام کرده پول پرداخت کرده و ذرتی وجود ندارد که بهش بدهند بایستی مسئولین مربوطه کارشناسانی را به کار بگیرند که این کارشناسها با بازارهای جهانی آشنا باشند با موضوع تجارت آشنا باشند و بتوانند به مسئولین مشورت درست بدهند آن مسئولین هم باید در موضوع مقرر سامانهها را باز کنند و اقدام کنند به ثبت سفارش بحث دیگری که مطرح میشود انحصار گرایی است و نباید کل واردات کالا را بگذاریم در اختیار یک نفر دو نفر و یا محدودش کنیم به دو سه تا شرکت باید راه را باز بگذاریم ممکن است شرکتهایی که تازه میآیند وارد این عرصه میشوند تواناییشان و قابلیتشان از شرکتهای قدیمیتر بیشتر باشد ضمن اینکه ممکن است اصلاً برای آن شرکت یک مشکلی پیش بیاید ما نباید صحنه را طوری طراحی کنیم که با همچین مشکلاتی که امروز باهاش مواجه هستیم روبهرو شویم به هر حال سازمان بازرسی با تشکیل پرونده. 
سوال:آقای اسدیان همه این نبایدهایی که گفتید حالا انجام شده آن کارشناسانی که باید حواسشان باشد به نوعی برنامهریزی کنند حالا آن کار انجام نشده دچار مشکل شدهاند این ایجاد انحصار که نباید انجام میشد حالا انجام شده دوباره کشور دچار مشکل شده آن دامدار دچار مشکل شده مردم دارند جنس گران خرید میکنند بازار به هم ریخته این نبایدها را شما چطور ورود میکنید به قضیه چطور برخورد میکنید چطور حلش میکنید؟ 
 اسدیان: همه این نبایدهایی که عرض کردم تخلف است و همکاران ما در سازمان بازرسی شروع کردهاند به اخذ دفاع از کسانی که باید کاری را انجام میدادند و انجام ندادهاند و یا به درستی انجام ندادند و این پرونده به محض اینکه تسهیل شود به مراجع ذیصلاح ارسال میشود البته ما هدفمان صرفاً این نیست که برویم دنبال اینکه افراد را مجازات کنیم ما میخواهیم یک فرایند ایراددار و مشکلدار را تصحیح کنیم با تذکر با هشدار با برقرار کردن جلسات مختلف و متعدد با مسئولین میگوییم که این کاری که دارید میکنید اشتباه است این شیوه منتهی به آن نتیجه میشود یکی از اهداف ما اصلاح فرایندها است یعنی این دستگاه اگر دارد قانون را درست اجرا نمیکند یکی از وظایف سازمان نظارت بر این است که قانون درست اجرا شود و اگر سوء جریانی است آن را اصلاح کنند. 
سوال: ممنون از شما آقای اسدیان آقای بندانی بیاییم به بازارگاه هم یک نگاهی کنیم؟ 
بندانی: من یک چیزی را عرض کنم واقعیت این است که اینکه حاج آقا میفرمایند بانک مرکزی تا حدودی درست است سیاستهای ارزی نباید تعیین کننده سیاستهای تجاری ما باشند باید سیاستهای ارزی ما خدمات و سرویس به سیاستهای تجاری ما بدهند الان برعکس شده این نقد وارد است، اما واقعیتش این است که خط قرمز ما در حوزه کشاورزی باید کشاورزی تجاری باشد نه کشاورزی معیشتی حالا این یک بحث و باید ببینیم که این کالا چقدر آب مصرف میکند و ارزش اقتصادیاش برای ما چقدر است و حالا یک بحث خیلی مفصلی است در حوزه ارز من چند نکته را خدمت شما بگویم ما سه منبع ارزی داریم که داریم ازش استفاده میکنیم تی بی آی هالک و نیکو، تی بی آی ۶ تا شرکت کی وای سی شدهاند که میتوانند از آن استفاده کنند هالک هم شرکتهایی که امکان برداشت دارند من یک سوال دارم منابع ارزی کم شده قبول، اما آیا این قابل برنامهریزی نبود ما زمانی که لایحه بودجه آمد رسید دست ما در بهمن ماه آیا مشخص نبود منابع ارزی ما ۸.۲ است آیا میتوانستیم مصارف ۱۱ و نیم میلیاردی را در یک مارکت ۸ میلیاردی جایی بدهیم سوال آیا حفظ کالاهایی که معیشت سفره مردم هدف قرار نمیگیرد و دوم نظام توزیع مناسبی نداریم و دست مصرف کننده ما را نمیگیرد نقش مدیر اینجا چیست مدیر اینجا باید حل مشکل کند برای ما شما وقتی برنج ۱۱۲۲ پاکستان را دارید با تنی ۱۱۰۰، ۱۲۰۰ دلار خرید میکنید با همین ارز غیر رسمی در بازار به چه عددی میرسد به عدد ۱۰۰ هزار تومان نمیرسیم ولی همین برنج با ارز ۲۸ و ۵۰۰ حول و حوش ۹۰۰ هزار تن برنج وارد کشور کردید با قیمت ۱۵۰ هزار تومان فروختید حالا اینکه حاکمیت به من گفت ارز این است، اما من نباید منابع و مصارفم را تنظیم میکردم خوب نکردم، من یک سوال میپرسم از خدمت شما حاج آقا ما داریم در سال ۵۰۰ میلیون دلار به روغن پالم ارز ۲۸ و ۵۰۰ میدهیم ما بهتر از من میدانید ۱۵ درصد این در صنایع روغنی ما مصرف میشود روغن مصرف خانوار ۸۵ درصدش در صنف شیرینی و شکلات آیا برای حکمران شما برای کارگزار شما سخت بود اول سال نسبت به تعیین تکلیف منابع و مصارفش اقدام میکرد این یک نکته یعنی سرجمع شما برنج را نگاه کنید مسئله بعدی شیمیایی است کود شیمیایی هم هیچ وقت دست کشاورز ما به موقع نمیرسد این ۴۰۰ میلیون هم ما داریم اینجا ضرر میکنیم ۲.۱ میلیارد ما دور همین نیز احصا کردیم منابع ارزی ما یا معیشت خانوار ما را هدف قرار نمیگیرد و یا اینکه به دست خانوار ما با آن قیمت مصوب نمیرسد چرا اصرار داریم که این را ادامه بدهیم این را سریعتر تعیین تکلیف میکردیم اینکه دیگر ربطی به قانون بودجه نداشت اینکه دیگر ربطی به میزان ارز ما نداشت این را باید تعدیل میکردیم این یک نکته بعد اینکه در این شرایط بازار ما به هم ریخت ما سال پیش آقای اسدیان فرمودند که ما میخواهیم یک مکانیزمی را اصلاح کنیم مکانیزم قبلی را برگردانید مکانیزم قبلی کارکرد مناسبی داشت صف ارزی ما دو ماه بود بدهی ارزی هم همراه ما بود بدهی ماقبل ۱۴۰۱، ۶۰۰ میلیون دلار بوده در سال ۱۴۰۱، ۱.۲ شده در سال بعد ۳/۲ شده به دلیل اینکه نگرش بین ذخایر عوض شد به خاطر جنگ اوکراین سطح ذخایر دو برابر شد میزان بدهیهای ما رسید به ۳/۲ در سال ۱۴۰۳ این میزان یک و دو دهم بهش اضافه شد و سرجمع ۴.۸ میلیارد دلار این بدهی همیشه همراه کشور بوده جای جدید نیست که بگوییم این بدهی را بدهیم این قبلاً هم بوده صفحه ارزی اش هم دو ماه بوده در کنار این ذخایر را ما باید در این ۶ تا ۷ ماهه گذشته، چون آنها که باید تامین میکردند نکردند مجبور شدیم از ذخایر راهبردی پشتیبانی دام استفاده کنیم و متاسفانه نسبت به تامین ذخایر اقدام نکردیم من یک نامهای دیدم بعد از جلسه خدمت حاج آقا میدهم مدیر عامل وقت شرکت پشتیبانی دام عطف به یک نامه قبلی نامه میزنند به وزیر که ما خرید کردیم یک میلیون تن نهاده ذخایرمان دارد وضعیتش داغان میشود دو هفته است نامه ما در دفتر معاون وزیر وقت قفل شده شما این را تعیین تکلیف کنید یعنی مثلاً ذخایر مسئله آنقدر روتین و بیاهمیت است که نامه آن بیاید نامه خرید دو هفته در دفتر خانم وزیر بماند ذخایر که باید میآمدند نقش ضربهگیر در بازار برای ما بازی میکردند آنها را هم هم در خریدش تعلل کردیم و هم در ریختنش در بازار من فکر میکنم که دست و دل بازی کردیم و میرسم به سامانه بازارگاه که شما فرمودید حاج آقا من از شما میپرسم الان من و شما با همدیگر یک صفحه اینترنتی بزنیم با هم بخواهیم خودکار بفروشیم خودکاری که نداریم بفروشیمش بینی و بین الله امکانش برای ما وجود دارد میشود بدون هماهنگی در یک سطحی این اقدام افتاده باشد ببینید مگر شرکت آریو تجارت همین اتفاق برگشت نیفتاد چه فرقی دارد حتماً دستگاه قضایی ورود کند و ببینید سوال برای اینکه مردم هم بدانند بگویید.
سوال: برای اینکه مردم هم بدانند بگویید که به هر حال یک شرکتی آمده؟
بندانی: یکی نبوده چند تا بوده یک چیز به شما بگویم تمام تلاش حکمرانان و دیوان سالاری در تاریخ این است که چی جذب کنند اعتماد عمومی را جذب کنند سرمایه ما اعتماد عمومی به مردم است ما این سرمایه را مفت به دست نیاوردهایم که چوب حراج بهش بزنیم. 
 سوال: آقای مجید حسنی مقدم مدیر کل خدمات بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی بفرمایید شما توضیح بدهید که چرا به اینجا رسیدیم و این مشکلات برای نهادههای دامی و دامداران اتفاق افتاده چیزی که حالا سازمان بازرسی هم گفت عدم نظارتی بوده که به هر حال شما داشتید و یا برنامهریزی که نداشته وزارت جهاد توضیح بفرمایید؟ 
 حسنی مقدم: اولین سوالی که من فکر میکنم به ذهن میآید این است که چه اتفاقی افتاده امسال که نسبت به سالهای گذشته متفاوت شده فکر میکنم این سوال ۲ پاسخ اصلی دارد یعنی دو مولفه اصلی دارد که مهمانان شما هم به آن اشاره کردند من هم به اجمال یک اشارهای میکنم اولی بخش خشکسالی است ما عرضم به حضور شما در سال نیاز تغذیه دام و طیور ما ۷۸ تا ۸۰ میلیون تن است از علوفه مرتعی علوفه مزرعه تولیدات جانبی مزرعه و واردات ۱۸، ۱۹ میلیون است حداقل کاهشی که ما بر اساس خشکسالی داشتیم آمارش را هم ما ندادیم ۴۰ درصد بارندگی کاهش پیدا کرده آبی هم که در اختیار بخش کشاورزی میگیرد حداقل نصف شده امسال حداقل ۱۰ میلیون تن ما از این ۷۸ تا ۸۰ میلیون تن علوفهای که نیاز داشتیم کاهش پیدا کرده فشارش آمده به ذرت و جو این به نظرم مهمترین فاکتور است که تقاضا را افزایش پیدا کرده ما همش از سمت عرضه حرف نزنیم اون جای خودش سمت تقاضا را هم ببینیم بنابراین یک تقاضای معناداری امسال ورود کرده که عرض کردم حداقل ۱۰ میلیون که یکی از مهمانانتان ۱۴ گفته من ۱۰ را میگیرم همان ده را اگر بگیرید ببینید چقدر میزان تقاضا ایجاد کرده بنابراین این یک مورد است مورد دوم ببینید دوستان هم اشاره کردند بودجه ارزی ما کم شده فرض بگیریم که جمعیت ثابت است قیمتهای جهانی ثابت ما باید مطالبات سال گذشته را هم بگذاریم رویش یعنی هم بودجه ارزی امسال کم شده است و هم مطالبات کم شده تقریباً چیزی حدود ۹۰ درصد ارزی که تامین شده برای کالاهای اساسی است که سال گذشته وارد شده من اصلاً میگویم اینطوری بگذاریم کنار ما حلقه عملیاتی و میدانمان تجار و بازرگانان هستند ما ببینیم چه مشکلی دارند اینها هر حوزهای به فراخور وظیفهای که دارد این مسئله را حل کند ما در وزارت جهاد کشاورزی چند کار باید انجام میدادیم اول سال آمدیم با توجه به بودجه ارزی که داشتیم و میانگین ۵ ساله نیازی که داشتیم یک عددی را برنامهریزی کردیم برای سال بعد ما سال گذشته کل سال ۱۰ میلیون و سیصد هزار تن ذرت آمده امسال ۱۰ میلیون و ۵۰۰ هزار برنامهریزی کردیم اگر با سال گذشته ببینیم سال گذشته ۲ میلیون و پانصد هزار تن جو آمده وسط سال قیمت به ۷ تومان رسید امسال ما ۳ میلیون و دویست برنامهریزی کردیم عددها را دقت بفرمایید واردات هم همینطور است ثبت سفارش را هم اگر شما نگاه کنید ما هفت ماهه به طور میانگین باید ۵۸ درصد متوسط ثبت سفارش میکردیم من آخرین آمار هفت ماهه که گرفتم برای جو ۹۴ درصد ثبت سفارش شده برای ذرت دامی ۸۵ درصد برای کنجاله ۶۱ درصد یک اقدام دیگر هم ما کردیم مرداد ماه با اجازهای که از ستاد تنظیم بازار کشور گرفتیم تقدم ثبت سفارش دربارنامه را کنار گذاشتیم و تا پایان ۷ بوده که تا پایان برج ۸ تمدید شده هر فردی هر شرکتی توان دارد میتواند نهاده وارد کند نیاز نیست به وزارت جهاد مراجعه کند کالا را وارد کند قبض اموال مورد تایید گمرک را بیاورد و ثبت سفارش بگیرد یعنی اقداماتی که ما باید انجام میدادیم اینها را انجام دادیم فردا صبح هم انشاالله یعنی دوازدهم عدد بالای ثبت سفارش شروع میشود و اگر من ۵ ماهه را هم بگویم خدمتتان ما فصلی ثبت سفارش میکنیم ما ثبت سفارش پاییز را هم آوردهایم تابستان انجام دادهایم یعنی آنچه که ما میتوانستیم انجام بدهیم انجام دادیم، اما به هر حال یک مشکلی تجار و بازرگانان به عنوان حلقه تامین دارند بالاخره آن موضوع باید حل شود خوشبختانه تلاشهایی که در این چند روز و چند هفته شده اتفاقاتی دارد میافتد و این امید را برای ما ایجاد کرده که انشاالله ما بتوانیم از این فرایند به نحو احسن استفاده کنیم. 
سوال: مورد به هر حال میزانی است که باید ما نهاده داشته باشیم دیگر ثبت سفارش یک بحثی است اینکه ما نهاده در بازارگاه داشته باشیم و تخصیص بدهیم یک بحث دیگر است الان چیزی که دامدار و مرغدار دارد میگوید این خبر خوبی که شما دارید میگویید یک خبرهای خوبی است به هر حال برای آن مرغ و گاوی که وجود دارند این برای آنها نهاده نمیشود برای این چه تدبیری دارید؟ 
حسنی مقدم: دقیقاً فرمایش شما درست است وقتی تولید کننده ما نیاز دارد من باید نیازش را تامین کنم یعنی ما موظف هستیم اول به نیاز بازار توجه کنیم در کنارش هم طبیعتاً منابع و مصارف داریم که در اختیار ما نیست به ما تحمیل میشود بنابراین من به عنوان وزارت جهاد کشاورزی در درجه اول ما متولی تولید هستیم بنابراین قطعاً اولویت اول ما تامین نهادههای تولید است و ما این کار را کردهایم من عرض کردم فرایندهایی که طی شده و اجازه بدهید بازارگاه را هم اشاره کنم از سال ۹۸ نهاده به نهاد ما فرایند ورود به بازارگاه را شروع کردیم ۱۴۰۰ در واقع کامل شد ۵ سال است که الان بازارگاه دارد کار میکند حتماً بازارگاه ایراد دارد هیچ سامانهای نیست که بدون ایراد باشد در فرایند حرکتیش باید درست شود سامانه بازارگاه یک سامانه مدیریتی مدیریتی و معاملاتی است دیریتی یعنی شما مدیریت میکنید که جامعه هدف الان اولویت چیست نهاده به کدام سمت برود به کدام استان معاملاتی به این معنا که هر یک کیلو کالایی که حرکت میکند ما به ازایش در جهت مخالف منابع مالی اش حرکت میکند یعنی سامانه خود اظهاری نیست سامانه معاملاتی است و نظارتی هر فردی هر ارگانی که در واقع مسئولیت دارد و میخواهد نظارت کند یوزر پسورد میتواند بگیرد وارد بازارگاه شود و بازارگاه را نظارت کند و فرایندهایش را ببیند بنابراین این بازارگاه دارد هفت سال است که دارد کار میکند و حتماً هم عرض کردم باید هر روز ما به فکر این باشیم که احصایش کنیم اینکه فرایند بازارگاه از کجا شروع میشود بازارگاه ورودیش از کتاژ است یعنی شناسنامه کالا که گمرک این را اعلام میکند ما شروع کارمان از گمرک است و بر خط هم میگیریم آقای آزادیخواه فرمودند تلاش زیادی هم کردند که این بازارگاه درست شود و بهبود پیدا کند از طرف دیگر بنابراین ما به عنوان متولی بازارگاه وقتی کتاژ مورد تایید گمرک تعیین میشود فرایند شروع شروع میشود و میآید روی تابلو و خرید و فروش و توزیع انجام میشود. 
سوال: آقای بندانی سوالی دارند بفرمایید؟ 
 بندانی: من یک نکته را بگویم چند وقتی است که برادر عزیز ما آقای دکتر فتحی آمدند و معاون بازرگانی شدهاند من شهادت میدهم که تمام تلاششان و تمام توانشان را به کار گرفتند من آن شب واقعاً خودم خجالت زده شدم این مرد تا یک و نیم شب در دفتر کارش بود یعنی این تلاش را هم باید ببینیم، اما آقای حسنی مقدم فرمودند بخش خصوصی ما چه میخواهد شما چطوری وقتی بازرگان شما ۱۰ ماه در صف است فلان شرکتت را برداشتهای خصولتی ایجاد کردهای موقعی که قوانین است موقعی که میخواهید برسید به بحث بخش دولتی قوانین مناقصات و مزایدات راجع به آن صدق نمیکند موقعی که میرسد به بخش خصوصی میخواهد برود در بازار و بفروشد نگاه بخش خصوصی ندارید من مثلاً آماری دارم یکی از این شرکتهای مجموعه خصولتی ارز میگیرد و بعد کالا میآورد مثلاً رفته بودند مصوبه تنظیم بازار گرفته بودند که تا سقف ۲۰۰ میلیارد دلار بتوانند معاف از سقف و سابقه کالا وارد کنند در دوره معاون پیشین ما وقتی قوانین را خوب اجرا نمیکنیم قانون اطلاعات شفاف را شما در مجلس تصویب کردهاید وقتی ما اینها را دسترسی نداریم این اتفاقات پیش میآید شفافیت یکی از اصول حکمرانی خوب است رفته برای ۴۵ هزار تن روغن و ۶۰۰۰ تن حبوبات و دستور مقام عالی وزارت ۸ درصد بالاتر از قیمت سقف کالا آورده در صورتی که بخش خصوصی رشید و دلیل ما که همه جا پای کشور وایستاده ۴ ماه ۵ ماه ۶ ماه بعد از اینکه کالا را بیاورد ارزش را تحویل میگیرد در همان دو فاکتور ۱۵ و نیم میلیون یورو بیش بود ارزی داشته دستگاههای مختلف باید بررسی کنند. 
سوال: آقای حسنی مقدم پاسخ شما را بشنویم؟ 
حسنی مقدم: من در تایید فرمایش آقای دکتر عرض میکنم هر تخلفی که انجام شده حتماً باید برخورد شود این اصلاً شکی در آن نیست و اگر دوستانی هم خدای ناکرده حضور ندارند اگر موضوعی است خودشان باشند بالاخره بتوانند دفاع کنند من که در جریان مواردی که گفته میشود شاید نباشم ولی خودشان اگر باشند بهتر است که این موضوع گفته شود، اما ما به عنوان وزارت جهاد کشاورزی وظیفه خودمان میدانیم در واقع تمام تلاش ما را کنیم و تا الان هم کردهاند در واقع در این دو سه هفته همه همکاران دارند شبانه روزی تلاش میکنند با نهادهای دیگر در ارگانهای دیگر، چون خیلی از موضوعات از حوزه ما خارج است دیگر باید آن موضوعی که در واقع بازرگان میگوید که من چند ماه است که نتوانستم منابعم را بگیرم و نقدینگی ندارم و طرف خارجی که هست من نتوانم منابعم را تامین کنم و جریان حرکت نهاده اتفاق بیفتد بالاخره همه دارند تلاش میکنند من مطمئنم که این تلاش جمعی قطعاً جواب خواهد داد و امیدواریم که شرمنده مردم نشویم شرمنده تولید کنندگان نشویم. 
سوال: به هر حال ما هم از مرغداران و هم از دامداران خیلی گلایه داریم میشنویم به نظرم کاری باید بکنید این امیدواریها به هر حال کمکی نمیکند خیلی ممنونم از شما آقای آزادیخواه به بازارگاه اشاره کنید حالا اگر پاسخی دارید؟
 آزادیخواه: من چند نکته یادداشت کردم اولاً من خدمتتان عرض کنم واقعاً من خودم را جای مرغدار میگذارم که الان دارد این میز گرد ما را میبیند انصافاً خیلی نگران کننده است خیلی سخت است وقتی تصاویری که نمیدانم شما دیدید که مرغها داشتند خودخوری میکردند در تاریخ میشود گفت بینظیر است واقعاً آدم شرمنده اینها دارد میشود من میخواهم عرض کنم یک نکته خوبی ایشان اشاره کردند آن هم اعتماد ملی که در واقع در کشور ما سایه انداخته این نباید سلب شود این سلب شد به هر حال ما باید نهاده را تامین کنیم حالا مقصر من هستم شما هستید دیگری است این برای آن آقا نهاده نمیشود این نکته اول نکته دومی که من خدمتتان عرض کنم من یک پرینت کامل گرفتم و آوردهام ببینید این ارز شرکتهای وارد کننده است روزی که من مسئولیت گرفتم در کمیسیون من یک آمار خدمت شما بگویم مجموع شرکتهای وارد کننده نهاده ۱۰۰ تا بودند حدوداً از این صد تا حدود ۷۰ تا فعال بودند از این ۷۰ تا خیلیهایشان دو شرکت سه شرکت برای یک فرد بود این آن خطری است که امروز گریبان گیر است اینکه من عرض کردم که مدیریت اینها سخت است قبول کنید سخت است به هر حال کار سخت هم برای مردان سخت است ما انتظارمان این است که حکمران و وزیر و وکیل و معاون رئیس جمهور این کار را انجام بدهد نکتهای دیگری که من خدمتتون عرض کنم درباره نقش تعاونیها است یک نکته دیگر را هم من قبل از این بگویم ببینید یک خطاهای کوچکی هم ما داریم که نتیجه بزرگ میدهد و نارضایتی بزرگ ایجاد میکند یادتان است یک زمانی در خبرها میآمد که ایران صادر کننده تخم مرغ شد میدانید این یک کار اشتباه استراتژیک بود که ما انجام دادیم با ارز ترجیحی ما از این طرفداریم یارانه میدهیم برای تولید مرغ تخمگذار با یارانهای مردم بدبخت از آن طرف یک نفر مافیا اینجاست یک نفر میآید تخم مرغ صادر میکند و پولش را میزند به جیب و ارز را هم وارد نمیکند بانک مرکزی میبردش در بلک لیست بعد میشود مصداق پولشویی بعد هم به ریش همه ما دارد میخندد، ببینید این خطاهایی که امروز یک زمانی آقای قالیباف در یک نطقی این را اعلام کردند که امروز را شاید ما دیدیم نکته اصلی من راجع به بازارگاه خدمتتان بگویم به پیر و پیغمبر بعضی از مسئولیتها برای آدمهایی است که کننده باشند من حرف ایشان را صد در صد قبول میکنم یکی از معاونین وقت که مسئولیت این کار را داشت کننده کار نبود من بارها هم به همکاران آقای دکتر نوری هم عرض کردم که این انتصاب غلط است حالا ما نباید دخالت کنیم من فقط توصیه خودم را عرض کردم بالاخره ما همین آقایانی را که اسم بردید شناختهایم کلی کار مفید انجام دادهاند در کشور آدمهای کننده داریم همین آقای فتحی که شما اشاره کردید کلی اینها توان دارند ببینید بازارگاه امروز آمده شما وارد کننده نهاده اصلی من تولید کننده در کشور شما باید بارگذاری کنید من آنجا باید بردارم یک فیلتر الان آوردهاند گذاشتند آنجا عوامل فروش اینها دیگر چیست این دیگر از کجا آمده برای چی این کار کردهاند گفتهاند که شاید تو تولید کننده پول نداشته باشی نقد بخری این عامل میخرد به شما نسیه میدهد نسیه ندادن هیچ بلکه این بلای خالی فروشی هم سر کشور آمد همین تسهیلگرانی که در بازار وجود دارند من به وزیر گفتم و آقای وزیر هم پذیرفت که این اشتباه است ما انتظارمان این است که این سریع جمع شود این یک روزش هم مثل غده سرطانی است برای کشور برای تولید کننده دامدار و گاودار نابود میکند آنها را این یک مشکل را حل کنند بازارگاه نجات پیدا میکند. 
 سوال: الان حل نکردهاند شما در مجلس چه کار میکنید؟
 آزادیخواه: من عرض کردم ما یکی از موضوعات تحقیق و تفحصمان دقیقاً همین است گفتیم که تعاونیها و اتحادیهها از خدایشان هم هست کار انجام میدهند کننده هستند و بلد هستند و مورد اعتماد هستند همانها را بکنید تسهیلگر از طریق بازارگاه کار هم درست انجام میشود.
سوال: آقای بندانی جمعبندی شما را هم بشنویم؟
بندانی: من راهکارها را سریع میگویم خدمت شما ببینید دولت محترم انتخاب سیاسی مدیران را متوقف کند سفره مردم جای بازیهای سیاسی نیست همانطور که دوست عزیزم برادر عزیزم جناب آقای دکتر پزشکیان فرمودند انتخاب مدیران را یک نگاهی را بهشون بکنند. 
سوال: راهکار کوتاه مدت برای این قضیه؟ 
بندانی: عرض کنم خدمت شما انتشار اطلاعات شفاف را حتماً انجام بدهید بانک مرکزی شروع کرد نظر دستگاهها هم باید اینطوری شود ثبت سفارش هم باید همینطوری شود. 
 سوال: الان بازارگاه اطلاعات را منتشر میکنند؟ 
 بندانی: منتشرنمیکنند، از همه مهمتر واردات مواد اولیه زنجیرههای تولید ما را اجازه بدهید خودشان وارد کنند ببینید ما شخصیت تولید کنندهمان را له کردهایم در دفتر یک بازرگان آوردهایم این را نگه داشتهایم که مواد اولیهاش را تولید کند زنجیره طیور ما بالای ۴۰۰ همت ارزشش است این زنجیره در حال نابودی است به فکر باشید اجازه واردات مواد اولیه را به خودشان بدهید ما مگر قیم مردم هستیم این را حل و فصل کنید دولت فرایندهای اقتصادیاش را سریعتر تعیین تکلیف کند مردم را مذبذب بین ذالک نگه ندارید منابع و مصارف را سریع تنظیم کنید فردا انجام بدهید امروز دیر است یک نگاهی هم باید به تولید فرآوردههای علوفهای داشته باشیم که در سال آینده باید تامین کنیم.